No. 139. Saмvat 157 (Gn-159), Deupатana, Paщupatinath Stele of Jayadeva II.

A slab of stone, about 109 cm wide and 98 cm long, standing near the western gate inside the temple precincts of Paщupati. The top of the stone is decorated with fully blown lotus with 8 petals. Date: Saмvat 159 as read by Gnoli but seems to be 157 as read by DV. Gnoli says: 'The inscription consists of 34 stanzas. The metres used are: stanzas 1, 3, 5, 19, 20, 23, 30, 32, щrаgdharа; stanzas 2, 4, 6, 7, 12, 15, 17, 21, 25, 27, 33, 34, щаrdуlavikridиta; stanzas 8, 11, 16, vasantatilakа; stanzas 9, 24, 31, upajаti of indravajrа and upendravajrа; stanzas 10, 18 anustupa.'
Vatsadevи, mother of King Jayadeva (II), for the welfare of her deceased husband. The epigraph further records offering of a silver lotus over Hara's liкga (i.e., Paщupati) and several others (poetical composition by King Jayadeva II himself and Budhakиrtti).
BhI 15; Gn LXXXI; DV 148; HJ 155; R. 142;

TEXT.

1. Oм tryakшas-trayyavyayаtmа trisamayasadршat-tripratиtas trilokиtrаtа tretаdihetus-triguнamayatayа tryаdibhir-vvarннitoёlaм | trisroto-dhautamуrddhа tripura-jid-ajito nirvvibandhatrivarggo yasyottuкga-
2. s-triщуlas tridaщapatinutaх stаdaritroтano naх ||(1||) rаjadrаvaнamуrdhapaкktiщikharavyаsaktacудаmaнiщreниsaкgatiniщcalаtmaka4- tayа laкkаmpunаnах purим | Я Я dbandhya-parаkramа я я
3. я Я Я Я я Я saкgatах щrи-bанаsura-щekharах paщupateх pаdанavaх pаntu vaх || (2 ||) sуryаd brahmaprapautrаn-manur-atha bhagavаг-janma lebhe tato bhуd-ikшvаkuщ-cakravarttи nрpatir-api tataх щrи-vikukшir-babhуva |
4. jаtas-tasmаt kakutsthaх pрthur-iti vidito bhуmipaх sаrvvabhaumo bhуtoёsmаd-viшvagaщvaх prabalanija-balavyаpta-viщv-аntarаlaх ||(3||) rаj-аштottara-viкшati-kшitibhujas-tasmаd-vyatиtya kramаt sambhуtas-sagaraх patiх я
5. я я Я Я sаgarаyах kшiteх | jаto smаd-asamaгjaso narapatis-tasmаd abhуd-aкщumаn sa щrиmantam-ajиjanan-naravaro bhуpan-dilиpаhvayaм ||(4||) bheje janma tato bhagиratha iti khyаto nрpo trаntare bhуpаlаn-pravila[кghya]
6. Я я я raghur-jаto raghor-apy-ajaх | щrиmattuкgarathas-tato daщarathaх putraiщ-ca pautrais-samaм rаjг-oштаv-aparаn vihаya parataх щrиmаn-abhуl-licchaviх ||(5||) asty-eva kшitimaндal-aikatilako lokapratиto mahаn-аditya
7. prabhavaх prabhаvamahatаm mаnyaх surанаm-api | svacchaм licchavinаma bibhrad-aparaм vaмщaх pravрtt-odayaх щrиmac-candrakalаkalаpadhavalo gaкgа-pravаhopamaх ||(6||) tasmаl-licchavitaх pareнa nрpatиn hitvа pa-
8. rаn-dvаdaщa-щrиmаn-puшpaщarа-kрtiх kшitipatir-jjаtaх supuшpas-tataх | sаrdhaм bhуpatibhis-tribhiх kшitibhрtам tyaktv-аntare viкщatiм khyаtaх щrи-jayadevanаma-nрpatiх prаdurbbabhуvаparaх ||(7||) ekаdaщa-kшiti-
9. patиn-aparaг-ca bhуpaм hitv-аntare vijayino jayadeva-nаmnaх | щrиmаn-babhуva vrшadeva iti pratиto rаj-ottamaх sugataщаsana-pakшapаtи ||(8||) abhуttataх щaкkaradeva-nаmа щrи-dharmmadevo ёpy-udapаdi tasmаt |
10. щrиmаnadevo nрpatis-tato bhуt-tato mahиdeva iti prasiddhaх ||(9||) vasanta iva lokasya kаntaх щаnt-аri-vigrahaх | аsиd-vasantadevo ёsmаd-dаntasаmanta-vanditaх || (10 ||) asyаntare ёpy-udayadeva iti kшitищаj-jаtas-trayo-
11. daщa itaщ-ca narendradevaх | mаnonnato nata-samasta-narendra-mauli-mаlа-rajo-nikara-pакщulapаda-pитhaх ||(11 ||) dаtа saddraviнasya bhуrivibhavo jetа dviшatsaмhateх karttа bаndhavatoшaнasya
12. vidhivat-pаtа prajаn-аmalaм harttа | saмщrita-sаdhuvargga-vipadам satyasya vaktа tato jаtaх щrи-щivadeva ity-abhimato lokasya bharttа bhuvaх || (12 ||) devи bаhubalадhya-maukharikulа-щrи-varmma-
13. cудаmaнi-khyаti-hrepita-vairi-bhуpati-gaнa-щrи-bhogavarmm-odbhavа | dauhitrи magadhаdhipasya mahataх-щry-аdityasenasya-yа-vyудhа-щrиr-iva tena sа kшitibhujа щrи-vatsadevy-аdarаt ||(13 ||)
14. tasmаd bhуmibhujo ёpy-ajаyata jitаrаter-ajayyaх parair-аjа щrи-jayadeva ity-avagataх щrи-vatsadevy-аtmajaх | tyаgи mаnadhano viщаlanayanaх saujanyaratnаkaro vidvаn-sat-kavir-ащrayo
15. guнavatам pиn-oru-vakшaх-sthalaх ||(14 ||) mаdyad-danti-samуha-danta-musala-kшuннаri-bhуbhрc-chiro-gauд-oдrаdi-kaliкga-koщala-pati-щrи-harшadev-аtmajа | devи rаjyamatи kulocitaguнair-yuktа prabhуtа
16. kulairy-en-oдhа bhagadatta-rаjakula-jа lakшmиr-iva kшmаbhujа ||(15 ||) aкgaщriyа parigato jita-kаma-rуpaх kагcи-guнадhya-vanitаbhir-upаsyamаnaх | kurvvan-surаштra-paripаlana-kаryacintам yaх sаrvva-
17. bhauma-caritaм prakaти-karoti || (16 ||) rаjyaм prаjya-sukh-orjjita-dvija-jana-pratyarppit-аjyаhuti-jyotir-jjаta-щikh-аvijрmbhaнa-jitа-щeшa-praj-аpad-rujaм | bibhrat-kaнтaka-varjjitan-nija-bhuj-аvaштambha-visphуrjjitaм
18. щуratvаt-paracakrakаma iti yo nаmnа pareнаnvitaх ||(17 ||) sa щrиmаг-jayadevаkhyo viщuddha-bрhad-anvayaх | labdha-pratаpaх samprаpta-bahu-puнya-samanvayaх || (18 ||) mуrttиr-aштаbhir-aштau mahayitum-atulaiх
19. svair-ddalair-aштamуrtteх pаtаlаd-utthitaм kiм kamalam-abhinavaм padmanаbhasya nаbheх | devasy-аsy-аsanаy-opagatam-iha caturvvaktra-sаdрщyamohаd vistиrннaм viштaraм kiм pravikasita-sit-аmbhojamam-bhoja-
20. yoneх ||(19 ||) kиrнна kim-bhуtir-eша sapadi paщupater-nрtyato ёtra prakаmaм maulиndoх kim-mayуkhах щaradam-abhinavам prаpya щobhаm-upetах | bhaktyа kailаsa-щailаd-dhima-nicaya-rucaх sаnavaх kiм
21. sametа dugdhаbdher-аgataх kiм galagarasahaja-prиti-pиyушa-rащiх ||(20||) rаjгaх || devaм vanditum-udyato dyutimato vidyotamаnadyutiх kiм jyotsnаdhavalа phaнаvalir-iyaм щeшasya-sandрщyate |
22. antardуra-rasаtal-ащrita-gater-ddevaprabhаva-щriyа kiм kшиrasnapanaм vidhаtum-uditах kшиrаrннavasy-ormmayaх ||(21 ||) viшнoх pаtаla-mуle phaнipati-щayan-аkrаnti-lиlа-sukha-sthаd-аjгам prаpy-otpa-
23. tantyаs-tripura-vijayino bhaktito ёbhyarccanаya | lakшmyах saмlakшyate prаk-karatala-kalit-otphulla-lиl-аsarojaм kiм vet-иtthaм vitarkkаs-padam-atiruciraм mugdha-siddh-акganаnам ||(22 ||) nаlи nаlиkam-etan-na khalu samudito rаjato
24. rаjato haм padmа-padmаsan-аbje katham-anuharato mаnavа mа navаbhe | pрthvyам pрthvyаn-na mаdрg-bhavati hрtajagan-mаnase mаnase vа bhаsvаn bhаsvаn viщeшaм janayati nahi me vаsaro vа saro vа ||(23||) it-иva
25. cаmиkara-keщarаlи-sindуra-raktadyutidantapaкktyа | rаjиvarаjиm-prati jиvaloke saundaryyadarppаd-iva saprahаsaм ||(24||) eша bhаti kulаcalaiх parivрtа prаleya-saмsarggibhir-vvedи-meru-щileva kагcanamayи deva-
26. sya viщrаmabhух | щubhraiх prаnta-vikаsi-paкkaja-dalair-ity-аkalayya svayaм raupyaм padmam-acиkarat-paщupateх pуjаrtham-atyujjvalaм ||(25||) rаjгaх || yaм stauti prakaтa-prabhаva-mahimа brahmа caturbhir-mmukhair-yaг-ca щlаgha-
27. yati praнamya caraнe шaдbhir-mukhaiх шaн-mukhaх | yan-tuштаva daщаnano ёpi daщаbhir-vvaktraiх sphuratkandharaх sevам yasya karoti vаsukir-alaм jihvаsahasraiх stuvan || (26||) khyаtyа yaх parameщvaro ёpi vahate vаso
28. diщammaндalaм vyаpи sуkшmataraщ-ca щaкkara-tayа jгаto ёpi saмhаrakaх | eko ёpy-aштa-tanuх surаsura-gurur-vvиtatrapo ёnрtyati sthанuх pуjyatamo virаjati guнair-evaм viruddhair-api || (27||) rаjгaх || tasyedaм pramath-а-
29. dhipasya vipulaм brahmаbja-tulyaм щubhaм rаjad-rаjata-paкkajaм pravitata-prаnta-prakиrннair-ddalaiх | pуjаrtham-pravidh-аpya tat-paщupater-yat-prаpi puнyam-mayа bhaktyа tat-pratipаdya mаtari punaх saмprаpnuyам nirvрtiм ||(28 ||)
30. rаjгaх || kiм щambhor-upari sthitaм sasalilaм mandаkinи-paкkajaм svargg-odbhinna-navамbuj-ekшaнa-dhiyа samprаptam-ambhoruhaм | devаnам kim-iyaм щubhа sukрtinам ramyа vimаnаvalи padmaм kiм karuнаkarasya karato
31. lokeщvarasy-аgataм || (29||) rаjгaх || srotaх svarggаpagаyах kim-idam-avataral-lolakal-lola-ramyaм kim brahm-otpatti-padmaм tala-kamala-vara-prekшaнаy-opayаtaм | samprаptaг-candramauler-amalanija-щiraщ-candrabimbaм kim-atrety-evaм
32. yad-vиkшya щaкkам vahati bhuvi jano vismay-otphulla-netraх || (30 ||) щrи-vatsadevyа nрpater-jananyа samaм samantаt-parivаra-padmaiх | raupyaм harasy-opari puндarиkaм tadаdaraiх kаritam-atyudаraм ||(31 ||) puнyaм putreнa dattaм щaщi-kara-vimalaм
33. kаrayitvаbjamukhyaм prаptaм щubhraм щubhaгca svayam-api rajataiх padmapуjам vidhаya | sarvvaм щrиvatsadevи nijakuladhavalаг-cittavрttiм dadhаnа prаdаt-kalyанahetoщ-ciram-avanibhuje svаmine svarggatаya ||(32||) kah-kuryа-
34. t-kulajaх pumаn-nija-guнa-щlаghаm-iti hrиcchayа rаjга satkavinаpi no viracitaм kаvyaм svavaкщ-ащrayaм | щlokаn-paгca vihаya sаdhu racitаn-prаjгena rаjга svayaм sneh-аdbhуbhuji buddhakиrttir-akarot-pуrvаm-apуrvаm-imам||(33||) yogakшemavidhаna-bandhura-
35. bhujas-saмvarddhayan bаndhavаn snihyat-putra-kalatra-bhрtya-sahito labdha-pratаpo nрpaх | dиrgh-аyur-nnitarаn-nirаmaya-vapur-nnitya-pramodаnvitaх pрthvиm pаlayatu prakаma-vibhava-sphиt-аnurakta-prajам || (34||) saмvat 157 kаrttika-щukla-navamyаm

--------------------------------------------------------------------------------

NOTES
L. 1. Gn. read: trisamayasadршas tri-.
L. 2. Read: tridaщapatinutas-tаd-aritroтano (DNL). Gnoli: In his opinion, Yogи Naraharinаtha's reading (S.S., I, No. 1, p. 1), tryambakas trаyatам vaх, cannot be upheld. Bh.I. reads -nutaх - - - tаpano bhуt (Gn). He read: tridaщapatinutas try . я Я troтano naх. DV read: calаkatmatayа (?). R. has stri-daritroтano.
L. 4. Yogи Naraharinаtha reads jаta(s tasmаt kakutsthas tribhuvana)vidito. Bh.I. has jаta - - - - - - - vidito (Gn).
L. 5. The metre would require a long syllable for -iti (Gn). Gn. read: bhуpаlа я я Я я.
L. 6. Yogи Naraharinаtha has bhуpаlа(c ca dilиpato raghur abhуj jаto) raghor apy ajaх | Bh.I. gives, bhуpаlа - - - - - - - - - [jаto], etc. (Gn). Gn. read: mahа Я Я Я.
L. 7. Gn. read: 7. я я Я prabhаvamahatаm; aparo;
L. 8. Gn. read: 8. Я Я я raм. Bh.I. reads sаkaм (instead sаrdhaм) (Gn).
L. 9. Gnoli read: 9. patиг ca paraг. Bh.I. has ekаdaщa kшiti (9) - - - - - - - - - [tya]ktvаntare (Gn).
L. 11. Gn: My reading of this pada is corroborated by Yogи Naraharinаtha. Bh.I. reads jаtаs and [tata]щ for jаtas and itaщ. Cf. Fleet, Corpus Inscriptionum Indicarum, III, p. 186 (Gn). Gn. read: pамщu.
L. 12. Bh.I.: yamavat; Gn. read: 12. я я vat. Gnoli insert this punktuation mark (|) before harttа. Gn. read: vаhuvalадhya.
L. 14. Read : paraiх (DNL). Bh.I. has rаja- (Gn). Bh.I.: vidvа[n sakta]cira-; Gn. read: vidvаn Я я cirащrayo.
L. 18. Gn. read: vрhad; vahu-; samuccayaх.
L. 22. For -щriyах; Bh.I.: щriyа[х] (Gn).
L. 23. Bh.I.: nаlи nаlikam; samuditaм (Gn).
L. 24. Bh.I.: padmа padmаsanаbje (Gn).
L. 25. Gn. read: 25. cаmиkarakesarаlи.
L. 28. Bh.I.: khyаto (Gn).
L. 29. Gn. read: pravitataм prаnta; saмprаpnuyаn.
L. 30. Read: vimаnavalи (DNL).
L. 31. DV read: vimbaм.
L. 32. Gn. read: apy-udаraм.
L. 33. The syllable kaх is omitted by Bh.I. (Gn).
L. 34. Bh.I. reads -щlаghаmanir hr- (Gn). Gn. read: vuddhakиrttir; vandhura.
L. 35. Gn. read: vаndhavаn. Bh.I. reads 100 50 3; Gnoli read: saмvat 100 50 9.